Wat maakt de PC tot de PC?
Tekst: Hein Jaap Hilarides
Foto's: Henk Haar
Wat maakt de PC tot de PC? Het vele publiek, de historische plek, de grote eer, de gemoedelijke gezelligheid, het reünie-gehalte, kortom de hele entourage en geweldige sfeer. Het zijn nog veel te weinig woorden om de aantrekkingskracht van de PC te duiden. Maar het is volkomen helder dat de kaatsdag op het Sjûkelân veel mensen in het hart raakt. Liefhebbers vanuit de provincie, maar ook van ver daarbuiten.
Een daarvan is Thomas. Hij komt van oorsprong uit Twente. Thomas is getrouwd met een Friezin. Dat wil zeggen, haar beide ouders zijn geboren en getogen in Friesland. Op latere leeftijd zijn ze verhuisd naar Dalfsen, na eerst een tijd in Suriname te hebben gewoond. Dalfsen ligt ten oosten van Zwolle aan de Vecht. De schoonvader van Thomas heeft aan de Freule meegedaan voor Boksum. Aan die jongensjaren heeft hij warme herinneringen.
Thomas en zijn vrouw wonen nu in het huis van zijn schoonouders. Zijn schoonouders zijn teruggegaan naar Friesland. Elk jaar rijdt Thomas van Dalfsen naar Franeker voor de ‘mooiste dag van het jaar’, zoals hij het zelf noemt. Voorheen pikte hij zijn schoonvader op. Maar dit jaar is Nanne niet mee vanwege gezondheidsklachten. Nanne is een neef van mijn moeder. Jarenlang zaten ze met z’n vieren – mijn ouders, Nanne en Thomas – in een tribune. Deze PC waren ze dus voor het eerst met z’n drieën.
’s Morgens om 9.00 uur staat Thomas op de uitrit van het huis van mijn ouders. Hij pikt hen nu op en ik rijd mee. ‘De dei is uzes!’ roept hij als hij mij ziet. Diverse Friese uitdrukkingen en woorden heeft hij van zijn schoonvader geleerd. Ondanks zijn Tukkerse achtergrond spreekt hij het Fries accentloos uit. Maar nog bijzonderder is dat hij kaatsspel volledig begrijpt, tot aan de tactiek aan toe. En wat hij niet snapt(e), dat vraagt hij.
Thomas kent ook alle namen van de kaatsers. En dit terwijl hij maar eens per jaar bij een kaatspartij komt: juist, de mooiste dag van het jaar. Deze PC was het trouwens wel lastiger met de namen. Want er waren maar liefst 10 debutanten. Normaal lopen Thomas en ik altijd een of meer rondjes om het veld. Deze keer is dat er niet van gekomen. Ik tref hem pas na afloop weer.
‘Wil je naar huis?’ vraag ik, want het is al half acht geweest.
‘Nee, nee,’ roept hij, ‘de dei is uzes! Rustig aan.’
We maken de prijsuitreiking nog mee en lopen dan met z’n vieren naar de auto. We hebben het over Nanne, dat het zo jammer is dat hij niet meer mee kan. Hij had van de vorige PC dagen moeten bijkomen. Dat wilde hij niet weer. Dus volgde hij het kaatsen liever via Omrop Fryslân.
Op het Bolwerk treffen we een bekende en staan nog even te praten. Aan de andere kant van de gracht haalt Dirk-Jan van der Woud, oud-PC-winnaar en de nieuwe directeur van de KNKB, een paar boeken van De Brand van Edward Jorna uit de kofferbak van zijn auto. Mijn vader en ik praten Thomas bij over de tijden van Johannes Brandsma. Thomas luistert aandachtig, in die periode volgde hij het kaatsen nog niet.
We stappen in de auto. Thomas brengt ons naar het Bildt. Onderweg denk ik, dat boek van De Brand is natuurlijk een pracht cadeau voor Thomas. Dan is hij in een keer bij. De hele voorgeschiedenis van het kaatsen van nu wordt er in beschreven. In St.-Jacobiparochie laat mijn vader hem het boek De Brand, it libbensferhaal zien. Thomas bladert het meteen door. Mijn vader vraagt of hij het Fries kan lezen. ‘Ja, dat gaat wel lukken,’ zegt hij vol overtuiging. En dan met een glimlach: ‘Want de dei is uzes, no.’
Foto album Henk Haar: Klik HIER
