Tekst: Rynk Bosma
Foto's: Rynk Bosma en Keatsmuseum
‘Hij het sien leven wel leeft’, zo werd het leven van Bernardus (Bennie) van Dijk kernachtig samengevat. Dat leven van de op 14 oktober 1941 in Harlingen geboren Bennie van Dijk eindigde op 15 maart 2024. Tweede prijs op de Freule van 1957 en op de PC van 1960. Winnaar van het Lanenkaatsen in 1966. Een ‘seun’ van Harlingen.
Bennie van Dijk kwam uit een gezin van vier jongens: Gerrie, Simon, Bennie en Wiebe en in die volgorde kwamen zij ter wereld. Geboren en getogen in de ‘Jordaan van Harlingen’ in de buurt achter de schouwburg. Vader Jan van Dijk was een fameus kaatser die op het veld zijn voorspoed af en toe beeldend uitdrukte. Bij een zitbal gaf hij het ‘beflibe’ kleine leer liefkozend een ‘tút’ en die gewoonte leverde hem in Harlingen de bijnaam Jan Tuten op. Ook verbaal stond hij zijn mannetje in het klassiek Harlingers. Bennie vertelde in 2009: ‘Myn fader kon der oek wel wat met.’ Vaker dan eens kreeg hij te horen: ‘Nou mutst dy de freet oek us houwe.’
Wat dat betreft was vooral zoon Wiebe een ware erfgenaam van zijn vader Jan. Bennie was naar aard wat rustiger. Wat betreft het kaatsen met de kleine bal zou Bennie wel eens het meeste talent van zijn vader hebben geërfd. In 1957 vormde Bennie samen met Rinnie Hoekstra en Johnny Ligthart een geducht jongenspartuur. Torenhoog favoriet voor de Freule van dat jaar. Winnaar van de generale in Witmarsum.
Op die Freule werd het een finale tussen KV Eendracht uit Harlingen en Onder Ons uit Oosterlittens. Martinus Santema, Mient van der Molen en Piet Santema waren de namen van Onder Ons. En spannend werd het, alhoewel Harlingen tijdens deze eindstrijd volgens de krant een iets mindere partij kaatste. ‘Oosterlittens schakelde Van Dijk zoveel mogelijk uit’ terwijl Hoekstra in het perk en aan de opslag nogal wat ‘mislukkingen’ had zoals de krant het omschrijft.
Het werd 5-5 en uiteindelijk gaf Tinus Santema op zijn vierde Freule Harlingen in het laatste eerst de nekslag met drie bovenslagen en op 6-2 plaatste hij een zitbal. Een uiterst spannende partij getuige het evenwicht van 66 punten. Toch vond Germ Beintema als sportjournalist van de Leeuwarder Courant in zijn commentaar dat Harlingen welbeschouwd het sterkste partuur was met jongens die een jaar later allemaal nog een keer op de Freule mochten uitkomen…
‘As’t un pries winne wilst must met dy lange kaatse’
Hoe het mogelijk was dat een jaar later alleen Bennie van Dijk nog over was van dat partuur laten we hier maar even in het midden. Bennie van Dijk op herhaling dus met de maten Pier Glas en Johan Halbesma. Vergeleken met een jaar eerder was het resultaat voor Harlingen met een vijfde prijs teleurstellend te noemen. De grote ‘boosdoener’ was opslager Gerrit Okkinga die in de kleuren van Oosterend ‘prachtig opslagwerk’ liet zien tegen Harlingen. Op 5-5 ging Harlingen ten onder, mede door ‘eigen tekortkomingen aan de opslag’, aldus de krant.
Toch vormde Bennie niet veel later samen met ‘boosdoener’ Gerrit Okkinga en Johan Halbesma een partuur van aanstormende jeugd. Hun optreden op de PC stemde de schrijvende pers weer wat optimistischer over een toekomst van jeugdig talent. Al te veel werd het kaatsen toen beheerst door de ‘âlderein’. Het leverde het jeugdige partuur een derde prijs op en hun toekomst zou florissant zijn als het partuur intact bleef. Echter Hotze Schuil zou Hotze niet zijn om deze geduchte concurrent te verzwakken. Een jaar later stond Bennie van Dijk in het voorperk en op de boven samen met Hotze Schuil en Wijtse Vlietstra. Kransen in Kimswerd, Witmarsum en Arum leken het advies van vader Jan van Dijk te bevestigen toen hij tegen zijn zoon zei: ‘As’t un pries winne wilst must met dy lange kaatse’.
In 1960 haalde het partuur de finale en Bennie van Dijk vergeet die laatste bal van Hotze nooit weer. ‘Ut waar un oaljekoek, an de hoge kant by Johannes Zijlstra. Segge se oek noch teugen mij fan ‘dou must springe’. Die bal lag al op de foorstraat op de sweef.’ Dat er drie jaar geleden werd gesuggereerd dat Hotze de partij volgens Bennie zou hebben verkocht, zegt alles over de stukjesschrijver die ten koste van Bennie wilde scoren. Want Hotze had sinds 1953 geen PC meer gewonnen en dus wilde hij dolgraag die PC nog een keer winnen.
Een lang leven tussen de eerste klassers was Bennie van Dijk niet beschoren. Hij voetbalde liever, eerst bij Harlingen, later bij Zeerobben want ,,By Harlingen was altied ruzie''. Veelzeggend was die partij in Kimswerd. ,,Ik had niet un best partuur’’, met Sikke Bouwma 'Un prachtige maat' en Piet de Groot. Bestuurslid Bouwe van de voetbalclub was al even langs geweest met de vraag hoelang het nog zou duren want hij wilde linkshalf Bennie van Dijk graag achter op de scooter mee hebben naar het voetbalveld.
Maat Piet de Groot zei achterin al eens tegen Bennie ‘Wat doestou nuver,’ waarop Bennie antwoordde met ‘Ik sien su niet meer’ om te verbergen dat hij wilde voetballen. Na de eerste omloop informeerde Bouwe of Bennie er al af was, maar hij trof het niet. Piet sloeg alles op de tent en Sikke was onnavolgbaar in zijn zitballen aan de opslag: ‘Drie buten en vier sitballen must rekene’, dat Bouwe keerde teleurgesteld naar huis want het partuur haalde de finale tegen Hotze Schuil, Evert Heeg en Tinus Santema, ‘Teugen die lange is utselfde as Ajax-Feyenoord, dat wilst winne,’ en dat gebeurde ook.
‘Hij het sien leven wel leeft’ als je luistert naar de avonturen van Bennie van Dijk. Vaak in gezelschap van Jappie Klazinga en Harlinger Hero Bultje (Bulle). Zo reed hij eens samen met Hero op een regenachtige middag in de auto terug van een kaatspartij. ,,We reden in de buert van Wons en op un moment docht ik 'Regent ut nou su?' maar wij saten al met de auto in de sloat. Dus hulp halen op ut kaatsveld waar mannen as Anne Broersma fansels al mooi an ut bier saten. Even later kwamen die mannen deran, Anne achter ut stuur en wat andere kaatsers in de laadbak. 'Sit der gjinien mear yn de auto?' su fraagt Anne en daarna begongen dy mannen oek noch te singen. De auto derut op de vrachtwagen en doe naar Harlingen. Se setten die auto onder ut eendekroos su foor Hero syn hus.''
Herinneringen aan een kaatsleven dat na 1961 met onder andere Sikke Olivier en Hero Bultje in de tweede klas een vervolg kreeg. Ook kaatste Bennie nog even met Willem Hiemstra, maar die was hem eigenlijk veel te serieus. In 1973 stopte Bennie van Dijk door een voetbalblessure met kaatsen. Op 15 maart 2024 kwam er een einde aan het leven van Bennie van Dijk, een ‘seun’ van Harlingen, de man waar je met recht van kunt zeggen: ‘Hij het sien leven wel leeft’.
